De filosofie van overvloed

Overvloed is een leidend thema geworden in mijn werk en leven. Ik heb steeds meer ontdekt over de werking van dit fenomeen. Hier kun je lezen over de filosofie van overvloed en de manier waarop ik die bij Riksja Travel heb toegepast.

Overvloed begint bij een liefdevolle intentie. Dat opent de poort.

Willem Glaudemans schrijft in Het boek van de Universele wetten (*1) over liefde. Er zijn volgens hem eigenlijk maar twee staten waar je in kunt zijn: in angst of in liefde. Alle negatieve emoties zoals boosheid, paniek, jaloezie en verdriet zijn te herleiden op angst. Angst, zo zegt hij, is eigenlijk het vragen om liefde.

Zo heb je uiteindelijk de liefde en de vraag om liefde. Als iemand bijvoorbeeld boos is en je vraagt op een liefdevolle manier wat hij of zij nodig heeft, dan kan de boosheid snel omslaan in een positieve emotie. Marshall Rosenberg Geweldloze communicatie (*2) zegt: Iedere boosheid duidt op een onvervulde behoefte. Daar kun je naar op zoek. Als je zelf ook boos reageert dan krijg je vlek op vlek.

In Riksja’s Journey beschrijf ik hoe de Riksja Quest bij bijna alle medewerkers een levensmissie naar boven bracht die draait om liefde. Dat is consistent met wat Glaudemans vertelt.

Hoe liefde in een bedrijf tot overvloed kan leiden

Als je een liefdevolle intentie hebt met je bedrijf en de medewerkers worden gedreven door liefde dan wil je die ook naar boven gaan brengen.

Hoe doe je dat?

Gebruik de volgende controle vraag:

Heb ik dit beleid gevormd vanuit de wens om te geven of om te nemen?  De omzetting van de liefde zit bij het geven.

Geven kan heel breed zijn en gaat niet alleen over materiële zaken. Denk aan aandacht geven, bewustzijn geven, ruimte geven, respect geven. Bij nemen gaat het vooral om de vraag: “What’s in it for me?” Hoe kan ik bijvoorbeeld mijn voordeel hieruit halen door iets manipulatiefs te zeggen? Hoe kan ik mensen zoveel mogelijk gebruiken om een hoge productiviteit te halen? 

Bij het geven streef je niet direct naar persoonlijk voordeel, maar je vertrouwt erop dat het iets opent dat in een andere vorm bij je terug gaat komen. Er is niets mis met een hogere productiviteit willen halen, maar je doet dit bijvoorbeeld door aandacht te geven aan het proces, door opleidingen te geven of het werk leuker te maken. Je geeft liefde. Naast productiviteit kun je dan ook vertrouwen en positieve energie terugverwachten.

Glaudemans zegt: Als er veel strijd plaats vindt in je leven, check dan hoe je de dingen aangaat. Ben je vooral aan het geven geweest of aan het nemen? Je kunt dit direct anders gaan doen. Je gaat voortaan vooral geven.

Geven gegrond door realisme

Je kunt niet eindeloos blijven geven zonder dat daar een reële basis voor is. Riksja Travel werkt met constructief realisme als uitgangspunt. Dat is het soort realisme dat zorgt voor gronding, zonder dat er stagnatie ontstaat voor de liefdevolle energie.

Voorbeelden van constructief realistische vragen:

Kunnen we ons deze gift permitteren? Riksja hanteert ‘Schuurtje bij het huisje’ als kernvisie. Als je investeringen doet, dienen deze wel in verhouding te staan met de grootte van het bedrijf en het belang van het beleid voor het bedrijf en haar mensen. Als de gift materieel boven de bandbreedte dreigt te komen, breng de focus dan meer naar immateriele elementen zoals aandacht, bewustzijn of potentieel.

Is dit nu het belangrijkste gebied om aandacht te geven? Riksja hanteert de 80/20 regel. Als één terrein goed genoeg is bediend, dan kun je meer kracht zetten door te switchen naar andere gebieden.

Heb ik voldoende afgestemd op de behoeften van de ontvangers? Riksja werkt met ‘Mensen eerst’ als kernvisie. Door luisteren en aandacht geven weet je waar er behoefte aan is. Door mensen te stellen boven regels en procedures kun je voeling blijven houden met hen.

Klopt deze gift met mij, het bedrijf en onze waarden? Je wilt dingen geven waar je achter staat. Riksja heeft bijvoorbeeld ‘vertrouwen’ als waarde, dus vertrouwen geven is een direct verlengde daarvan. Riksja heeft ook als kernwaarde om te ‘verrijken’ en grenzen over te gaan. Daarvoor kun je bijvoorbeeld geld of ruimte geven voor innovatie, of voldoende tijd om te dromen en verwonderen.

Meen ik wat ik zeg? Je creëert geen overvloed met positieve feedback waar je niet achter staat. Confronteren en negatieve feedback geven kan ook een daad van liefde zijn als daarmee blokkades verdwijnen en samenwerking bekrachtigd wordt.

Als het realisme geborgd is dan kan het geven beginnen. Er komt een krachtig synergetisch proces tot stand dat allerlei positieve effecten heeft. De effecten zijn doorgaans veel groter dan de input. Daar ontstaat de overvloed. Dat is de kracht van liefde.

Zoals ik in Riksja’s Journey schreef heb ik de kracht van het geven spelenderwijs ontdekt. We begonnen bijvoorbeeld met geluksbeleid, we gaven de werknemers extra respect en aandacht, we gaven ze betere secundaire arbeidsvoorwaarden, we gaven ze een betere work life balance enzovoorts. In ruil daarvoor spatte het plezier en de commitment er van af en groeide het bedrijf snel. Overvloed. We ontdekten talloze manieren van geven, zoals vertrouwen geven, aandacht geven (met goed luisteren), respect geven, potentieel geven, bewustzijn geven, reizen geven, feesten geven enzovoorts. Het overvloedproces werd een leidende kracht van Riksja.

Maar er zijn ook momenten geweest dat ik van dit spoor af raakte. Ik schreef al eerder over alle confrontaties die ik aanging om senior management en partners te vervangen. Terugkijkend besef ik dat het weliswaar nodig en ook liefdevol voor het bedrijf was om dit te doen (Ik gaf vele medewerkers de kans op beter management, wat meestal ook daadwerkelijk gebeurd is), maar de manier waarop getuigde vaak niet van liefde. Zelfs als het hard tegen hard gaat kun je nog zoeken naar welke liefde er wordt gevraagd en hoe je dat het beste kunt geven. Dat heb ik meestal niet gedaan. Ik heb daar spijt van en zou het nu anders doen.

De overvloed komt niet vanzelf, je moet blijven onderzoeken wat de goede manieren zijn om te geven. Maar dan kun je erop rekenen dat de vloed gaat komen.

*1 Willem Glaudemans, Het boek van de Universele Wetten (2015)

*2 Marshall B. Rosenberg Geweldloze communicatie, 2007